Tygodniowy komentarz INDEXu

Zapraszam na skrótowy przegląd ważniejszych informacji minionego tygodnia, dotyczących rodzimej gospodarki oraz problemów na naszym kontynencie. Zamieszczajcie pod spodem swoje komentarze i opinie ;).

Chevron zakończy poszukiwanie gazu łupkowego w Polsce. Wcześniej takie decyzję podjęły już Exxon Mobil, Total i Marathon Oil. Polskiego gazu łupkowego jest mało, a koszty wydobycia są zbyt wysokie. To główne powody wycofania się koncernu Chevron z poszukiwań gazu łupkowego
w Polsce. Łupkowa bańka pęka, ponieważ oczekiwania były znacznie większe, a teraz nie wytrzymują konfrontacji z rzeczywistością. Nadzieje związane z tym surowcem w Polsce były tak ogromne, że znacząco przewyższały realia. Do tej pory nie znaleziono w naszym kraju gazu łupkowego w takich ilościach, które usprawiedliwiałyby rozpoczęcie jego eksploatacji.

Obroty handlowe Polska-Afryka wzrosły o blisko 25%, całkowita suma wymiany handlowej z państwami Afryki w ciągu 11 miesięcy 2014 roku wyniosła 4,47 mld dolarów. Największy wzrost zanotowano w relacjach handlowych z Algierią – aż o 91%. Handel z Nigerią wzrósł o 47%,
z Zambią o 44%, z Senegalem – o 16%, a z RPA – o 12%. W Afryce obecne są zarówno polskie wielkie firmy, jak i małe oraz średnie przedsiębiorstwa. M.in. w Etiopii Assecco podpisało kontrakt na wdrożenie systemu billingowego dla tamtejszego rynku energii, Ursus otrzymał zamówienie na 3 000 ciągników rolniczych, Polpharma planuje budowę fabryki leków w Algierii, Kulczyk Investments kupił kopalnię złota
w Namibii, a Lubawa S.A. ma dostarczyć sprzęt specjalistyczny nigeryjskiej policji. Płyną stąd dwa wnioski: po pierwsze, równocześnie
z narastającymi konfliktami wewnątrz kontynentu (terror, walki o dostęp do surowców, starcia na tle religijnym), niektóre Afrykańskie kraje wchodzą w etap dynamicznego wzrostu dynamiki PKB (prognozy na 2015 r. wykazują nawet 7%). Drugi wniosek – polski przemysł świetnie wykorzystuje okazję do eksportu swoich produktów i technologii. Możliwe, że dzięki nowemu rynkowi działania powstaną wynalazki, które pomogą nam w podniesieniu konkurencyjności na kontynentalnym (europejskim) rynku.

Polska gospodarka awansuje w rankingu Indeksu Wolności Gospodarczej opracowanego przez The Heritage Foundation i Wall Street Journal. Polska w ciągu ostatnich 5 lat poprawiła swój wynik o 4,5 punktu procentowego. Zajmujemy 42. miejsce, podczas gdy w ubiegłym roku byliśmy na 50. pozycji. Oznaczono nas etykietą kraju “umiarkowanie wolnego” jeśli chodzi o zakres interwencji państwa w gospodarkę. Polska osiągnęła też największą poprawę w regionie europejskim – znajdujemy się na 19. pozycji w Europie, a w ubiegłym roku byliśmy na miejscu 23. Przyczyniła się do tego poprawa w zakresie korupcji, fiskalizmu, wydatków publicznych oraz polityki monetarnej. Wypadamy coraz lepiej, ale naszą słabością wciąż są zbyt wysokie wydatki publiczne i rozrastająca się biurokracja. Czy wyższe miejsca w gospodarczych wskaźnikach mają dla Polski znaczenie? Uważam, że należy podchodzić do tego tematu
z pewnym dystansem. Ograniczanie korupcji, biurokracji, upraszczanie procedur, bardziej przejrzysty system prawny i podatkowy – to niewątpliwie pozytywne zjawiska, które należy rozwijać. Ale pojęcia – wizja kraju, czy też optymalna “ilość państwa w państwie” – kształtują się indywidualnie dla każdego narodu i porównywanie ich może okazać się niemiarodaje.

Czekamy na decyzje w sprawie stóp procentowych w Polsce. Pierwszy tydzień lutego przyniesie sporo ważnych informacji i wydarzeń. Z naszego punktu widzenia istotne znaczenie będą mieć decyzje Rady Polityki Pieniężnej, które poznamy w środę. Oczekiwanie na kolejną obniżkę stóp procentowych jest powszechne, natomiast nie ma pewności co do terminu takiego posunięcia. Najbardziej prawdopodobny jest scenariusz, według którego koszt pieniądza może pójść w dół po marcowym posiedzeniu Rady, gdy będą już znane najnowsze prognozy dotyczące inflacji. Wtedy też wyjaśnieniu może ulec wiele kwestii, które nasze władze monetarne muszą wziąć pod uwagę. A jak ocenia minister finansów Mateusz Szczurek, deflacja w Polsce może się utrzymać w całej pierwszej połowie 2015 r.

Pracownicy JSW strajkują. Górnicy Jastrzębskiej Spółki Węglowej rozpoczęli w środę bezterminowy strajk, który oznacza dla tej firmy wstrzymanie produkcji, a więc dzienne straty idące w dziesiątki milionów złotych. Ucierpieć może również ArcelorMittal, który produkuje w Polsce stal (m.in. w hutach zlokalizowanych w Krakowie, czy w Dąbrowie Górniczej). Problemem mogą stać się dostawy koksu, który ArcelorMittal otrzymuje od koksowni należących do JSW.

Nowy rząd w Grecji – SYRIZa wygrała wybory. Ministrem finansów został ekonomista, zdeklarowany krytyk polityki oszczędności – Janis Warufakis. Po prezentacji rządu ateńska giełda straciła ponad 5%. Unia Europejska ma przed sobą wyzwanie – czy idea jedności rynkowej i walutowej wytrzyma presję jej oportunistów? Czy nowy głos Grecji nie stanie się głosem innych niezadowolonych z Unii Gospodarczej narodów? Można powiedzieć, że Unię Europejską czeka nieunikniona weryfikacja swoich wartości.

Gospodarka Rosji – Agencja S&P obniżyła rating kraju do poziomu śmieciowego – z inwestycyjnego BBB- do BB+, czyli poziomu spekulacyjnego, inaczej śmieciowego z prognozą negatywną. Nic dziwnego, gdy Rosja pogrąża się w recesji. Kreml ma trudny orzech do zgryzienia – sankcje, izolacja handlowa ze strony Zachodu, taniejąca ropa, inflacja, słaby Rubel, niechęć inwestorów, niejasna sytuacja na Ukrainie.

Bank centralny Rosji obniżył w piątek swą główną stopę procentową
z 17% do 15% – powstrzymanie spadku dynamiki gospodarczej jest teraz dla Kremla ważniejsze niż spadek kursu krajowej waluty. W efekcie, rubel mocno osłabił się wobec dolara. USD/RUB w skali tygodnia wzrósł o ok. 7% (z 65,5 do 70 rubli za dolara), zbliżając się do grudniowych maksimów na poziomie 71,8. 15. grudnia ubiegłego roku stopy procentowe w Rosji podniesiono do 17% w reakcji na załamanie się kursu rubla. Jak głosi wydany w piątek komunikat prasowy Banku Rosji, efektem była stabilizacja oczekiwań inflacyjnych i dewaluacyjnych na poziomie takim, jaki prognozowano.

Powstała pierwsza regulowana giełda Bitcoin w USA – firma Coinbase Inc. poinformowała o stworzeniu pierwszej amerykańskiej regulowanej giełdy Bitcoin. Coinbase będzie teraz w stanie zaoferować lepsze bezpieczeństwo w handlu i monitorowaniu ceny kryptowaluty w czasie rzeczywistym zarówno osobom prywatnym jak i instytucjom.

Najgorszy styczeń dla miedzi od 27 lat. Miedź na giełdzie w Londynie tanieje. Styczeń dla notowań metalu jest najgorszy od 27 lat – informują maklerzy. W tym tygodniu miedź na LME staniała o 2,4%, a od początku stycznia spadek notowań wynosi już 14%. To najmocniejsza miesięczna zniżka od września 2011 r. i najgorszy początek roku od 1988 r.

Tymczasem WIG20 zanotował pozytywny tydzień – większość sesji zamykała się wyżej, a indeks powoli wydostaje się obecnie z poziomu ostatnich dołków. Choć, prawdopodobnie, wybicie poziomu 2400 punktów nie nastąpi szybko, będzie to bardzo pozytywny sygnał dla inwestorów, ponieważ w tym miejscu krzyżuje się wybita niedawno linia trendu oraz dość silny poziom oporu.

EUR/PLN: początek tygodnia – 4,20 zł za 1 euro, zamknięcie tygodnia – 4,18. Złotówka wzmacnia się już od kilku tygodni od końcowo-grudniowych minimów 4,38 i prawdopodobnie będzie stabilizować się w najbliższych tygodniach w okolicach wartości 4,20.

Marek Gjunter